[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.just), w pr.klasycznym tylko za dolus i culpa lata.Skarga przeciwko zleceniobiorcy actio mandati była infamująca - actio famosa.Zleceniodawca zobowiązany był odebrać wykonane prawidłowo zlecenie, przejąć zobowiązania wynikające z jego realizacji, zwrócić mandatariuszowi koszty poniesione w dobrej wierze i wynagrodzić szkody i straty mandatariusza związane ze zleceniem, nie wynikające z przypadku lub siły wyższej.Zobowiązanie wygasało przez jego wykonanie lub upływ terminu, a także jednostronnie przez zleceniodawcę lub zrzeczenie zleceniobiorcy, albo śmierć jednej ze stron.lZlecenie kredytowe.lSpecjalne rodzaje kontraktu zlecenia: prowadzenia procesu, często między dłużnikami solidarnymi lub dłużnikiem głównym a poręczycielem (skarga ze zlecenia służyła do realizacji roszczeń z tytułu regresu), mandat kredytowy (zlecenie kredytowe)- polecenie zleceniodawcy wypłacenia pieniędzy osobie trzeciej przez zleceniobiorcę, w razie niemożności odzyskania pieniędzy zleceniodawca mógł być zaskarżony actio mandati o jej zwrot + spodziewane zyski; zleceniodawca pełnił funkcję poręczyciela.Mandat kredytowy był jednym ze sposobów zabezpieczenia wierzytelności.lKontrakt spółki.lKonsensualny kontrakt - dwie lub kilka osób (wspólnicy socii) zobowiązały się do wniesienia wkładu majątkowego celem osiągnięcia wspólnego dozwolonego celu gospodarczego.Elementy kontraktu spółki: consensus (dopiero w pr.just.wymagano wyraźnego objawu woli zawiązania spółki animus contrahendae societatis), wkład (aport) (majątkowy, praca, rzeczy), dozwolony cel spółki, uzgodnienie udziału w zyskach i stratach (brak uzgodnień - równy) niedopuszczalna: udziału jednej strony jedynie w stratach bez zysków - societa leonina spółka lwia.Spółka opierała się na wzajemnym (personalnym) zaufaniu wspólników, dlatego nie osoby nie mogły odstąpić swych udziałów obcej osobie.W dawnym prawie istniała consortium, inna forma, gdy po śmierci pater familias jego dziedzice sui heredes pozostawali w wspólności majątkowej mieli prawa do całego majątku a czynności dotyczyły całego majątku (nie była to współwłasność), później mogli ją ustanowić między braćmi lub przyjaciółmi.Spółka konsensualna powstała ok.200 r.p.n.e.przejęła ideę równości członków, podział zysków i strat; ok.100 r.p.n.e.wzajemne prawa i obowiązki chroniła skarga dobrej wiary actio pro socio (infamująca, zasądzając sędzia musiał pozostawić mu minimum utrzymania wg beneficium competentiae - chroniło też od egzekucji osobistej).Odpowiedzialność w pr.klasycznym tylko za dolus (+ w pr.just.także za culpa lata i culpa levis in concreto).Spółka nie miała osobowości prawnej, mieli ją tylko członkowie (korporacja- stowarzyszenie miało).Rozwiązanie spółki: porozumienie wszystkich członków; wypowiedzenie, śmierć, capitis deminutio, niewypłacalność lub egzekucja jednego; terminowa - z upływem terminu, celowa - osiągnięcie celu lub jego niemożliwość; utrata wspólnego majątku.Następowało wtedy zlikwidowanie wspólnych stosunków - sądownie actio pro socio lub actio communi dividundo (o podział wspólnego majątku).lKonstrukcja i klasyfikacja kontraktów nienazwanych.(patrz też pyt 313)lKlasyfikacja justyniańska:ldo ut des - przeniesienie własności rzeczy by w zamian uzyskać inną (zamiana)lldo ut facias - przeniesienie własności rzeczy by w zamian uzyskać wykonania czynności (facere) (darowizna z polecenia),llfacio ut des - wykonanie czynności by w zamian uzyskać rzecz (kontrakt estymatoryjny)llfacio ut facias - wykonanie czynności by w zamian uzyskać wykonanie innej czynności (ugoda, transactio)lW prawie justyniańskim przysługiwała tu actio praescriptis verbis powodowi który wykonał świadczenie o świadczenie wzajemne.Podobnie jak w kontraktach realnych zaskarżalność następuje dopiero w chwili przekazania rzeczy (chyba, że chodzi o facere), przez co kontrakty nienazwane nazywa się też realnymi nienazwanymi.lKontrakt estymatoryjny.lUmowa - wręczenie rzeczy drugiej osobie celem jej sprzedania po oznaczonej cenie innej osobie (znalezienie kupca).Druga osoba miała zapłacić cenę lub oddać rzecz w razie nie sprzedania.Zaskarżalność w chwili wręczenia rzeczy.Uzyskanie wyższej ceny sprzedaży było zarobkiem przypadającym drugiej osobie.Zamiana permutatio - zaskarżalność w chwili przekazania rzeczy przez jedną osobę kontrahentowi.lPacta nuda i pacta vestita
[ Pobierz całość w formacie PDF ]