Zeromski Stefan Popioly.(m76)

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Znowu si� ciemny nastr�czy� korytarz.- Tu s� cele.- rzek� Wyganowski.- Móg�byS w którejkolwiek spocz�� wygodnie, gdyby nieto, �e s� chwilowo zaj�te.Mniszki goszcz� u siebie nieznajomych rycerzy.Dawno im si� tonie zdarza�o na tym padole.- S� to �o�nierze pana kapitana? - spyta� Krzysztof.- S� moi, s� Francuzi.- Gdyby to ode mnie zale�a�o.- pocz�� z trudem be�kota� Cedro dysz�c i nie mog�c s�ówznalex� - gdybym to ja.Kaza�bym strzela� we �by tym ga�ganom, kaza�bym!.Na mi�yBóg.przecie� to.wiesza� jak kundlów!- Mów, m�odzie�cze, mów Smia�o.Zwróc� jednak na jeden szczegó� tw� uwag�: to jest, pro-sz� ci�, wojna, nie manewry na Placu Marsowym, pod okiem narzeczonej w b��kitnej prze-pasce.JesteS, pochlebiam sobie, pierwszy raz przy zdobyciu miasta.- Tak.- W�aSnie i ja tak przypuszcza�em.- Z czego� to mo�na przypuszcza�? - zapyta� Cedro wynioSle i z lodowatym uSmiechem naustach.- Prze�y�em ju� wiele szturmów forsownych, cho� nigdy, wyznam, podobnie wariackiego.Boto ani w kampaniach w�oskich od samego pocz�tku, ani w austriackich pochodach.Mog� ci�na podstawie d�ugoletniej praktyki zapewni�, �e gwa�cenie masowe przySpiesza kapitulacj�daleko bardziej skutecznie ni� bombardowanie dzia�obitniami, a ma zarazem t� dobr� stron�,�e oszcz�dza wiele �ywotów ludzkich obudwu stronom walcz�cym.Wytr�ca or� z r�ki ci-chaczem a nieodwo�alnie ojcom, m�om, braciom i narzeczonym, kryje �o�nierzy przed kar-taczami, a zapewnia kapitulacj�.Przy tym, có� chcesz? Tym, którzy id� na niew�tpliwe mary,na pod�� Smier� �o�niersk� w rynsztoku, na gnojowisku, w piwnicach i wspólnych do�ach, coSsi�, u pioruna, za to nale�y od tych, którzy �yj�! Nale�y im si� ta chwila przed Smierci�.Tote� wol�, gdy tu moje Ma�ki s� po celach, ni� �eby ich dar�y kartacze, a oni sami mordo-wali bez pardonu.R�cz� ci, �e nastopny dom podda si� nam dobrowolnie, gdy wieS� gruch-nie mi�dzy jego dziewoje, coSmy to tutaj czynili.Ale najwa�niejsze to to, �e znaczna cz�S�ofiar przyj�a t� kar� Bosk� z pokor� i poddaniem si�, rzek�bym nawet, �e ch�tnym a ochot-nym sercem.Cedro ju� prawie spa�, ramieniem wsparty o mur.Ledwie s�ysza�, co prawi wymowny oficer.Tymczasem tamten stan�� przed cel� bez drzwi, zajrza� do Srodka i poci�gn�� towarzysza zar�kaw.Mówi� zmienionym g�osem:- A tu mam coS specjalnie dla twego serduszka.Wejdx no! Chodx no, chodx!369Odsun�� drzwi wyrwane z muru wraz z zawiasami, przystawione do wejScia.Wkroczyli domale�kiej celki, do niskiej jakoby krypty z ceglan� pod�og�.Na w�skim tapczaniku le�a�am�oda zakonnica.R�ce jej by�y z�o�one pobo�nie na piersiach, d�o� z d�oni�, jak to wyobra-�ali Sredniowieczni rzexbiarze na pomnikach zgas�ych królewien.G�owa okryta by�a korne-tem.Habit na ciele potargany w strz�py, szmaty.Ale jego �achmanami ktoS tak starannieokry� cia�o, �e nagoS� nie przeSwieca�a nigdzie.Wyganowski zbli�y� si� do Spi�cej z potwor-nie bolesnym uSmiechem, nachyli� si� nad ni� i rzek� do Cedry:- Patrz!Podniós� lew� r�k� umar�ej.Krzysztof nachyli� si�.Zobaczy� r�kojeS� sztyletu, tkwi�c� podpiersi� dziewicz� mi�dzy �ebrami.Bujna fala krwi obla�a t� r�kojeS�.doko�a niej skrzep�ai czarn� law� zastyg�a.Cia�o ju� by�o zimnym truch�em, nogi i r�ce ju� zesztywnia�y, ale twarz spokojowi grobui w�adaniu Smierci jeszcze si� nie podda�a.Jeszcze wszystka nale�a�a do ziemi.Jeszcze spo-mi�dzy zwartych brwi, ze straszliwego skrzywienia ust zion�y dwa p�omienic: duma i bo-leS�.Wyganowski z�o�y� ze czci� ostyg�� r�k� na dawnym miejscu.Splót� palce lewej d�oniumar�ej z palcami prawej.Czynu to pobie�nie, ze spokojem i ostro�noSci�, jak gdyby wyko-nywa� przepis obrz�dku.Usta jego by�y skrzywione zupe�nie tak samo jak u zakonnicy.Po chwili wyprostowa� si�, odst�pi� dwa kroki w ty�, stan�� w pozycji, wydoby� szpad� i spre-zentowa� przed umar�� bro�.Wyszli stamt�d.Wyganowski maszerowa� przed siebie du�ymi krokami mówi�c pr�dko i oboj�tnie:- Napadli j� w pi�ciu czy w szeSciu.Tam, w tamtym za�amaniu korytarza.Widzia�em.- Nie obroni�eS, co? - cisn�� mu Cedro w twarz s�owo jak r�kawic�.Tamten zaprzeczy� ruchem g�owy.Rzek� po chwili:- Uciek�a do swej celki.Zatrzasn�a drzwi.DoS� d�ugo je wywa�ali.Nareszcie wyrwali za-wiasy wraz z odrzwiami.Rzucili si� na ni� i zdarli suknie.AliSci nag�a przeszkoda.Do dia-ska! Cha, cha - pod Sliczn� piersi� nag�a przeszkoda! Wszystko przezwyci�one z wyj�tkiemtego jednego drobiazgu! Zupe�nie jak Zaragoza: ju� zdobyta, ju� wzi�ta, ju� na niej �yka. Teraz ci�, krzyczymy, niewolnico, po�yjem! Cha, cha.NaSci! Cha, cha.NaSci - trupa.Szargaj go, pod�y lisie, i po�ywaj na zdrowie!Stan�� wSród korytarza, sam blady jak trup, i szepta� w zapami�taniu:- O zakonnico, zakonnico! Gdybym byt pierwszym w�adc� plemienia, które ci� wyda�o, imieniemtwoim nazwa�bym miasto, kraj mój, ziemi� ca��! Z osoby twej uczyni�bym herb narodu i piecz��pa�stwa [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Search

Podstrony