Kraszewski Józef Ignacy Starocina bełzka zabójstwo Gertrudy Potockiej

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Całuję rączki inóżki, i proszę wierzyć, że nie przestanę nigdy być z niewzruszonymprzywiązaniem etc.Charles Cte de Br�hl."XXXVII.Sprawa toczyła się dalej, ale że jak ktoś pisał w jednym z poprzedzającychlistów "oczy całej Polski i cudzych krajów" na nią zwrócone były, nie tak jąłatwo Potockim ubić przyszło.Opornie to szło i ciężko jak następne pismo Ks.j M.Kochnowskiego, który się tym gorliwie zajmował, dowodzi.Listy jegowszystkie i ten, zdają się adresowane do Ks.Podhorodeńskiego ArchidjakonaAuckiego, który w Tartakowie podówczas przebywał."Perillustrissime Rnde DomineDomine patrone Colendissime.""Wielce dziękuję WPD.za łaskawe wstawienie się za niewinność moją, Bogusię tak podobało zmartwić mnie, za łatwowierności niewypróbowanym ludziom,niech będzie mu za to chwała."W sprawie zaś tej JW.Biskup ma oświecenie i mieć będzie, upewnić mogę, żesprawiedliwość kocha (mowa o Antonim Onufrym Okęckim) i ubolewa nadkrzywdą (?) JWP.Wojewody Dobrodzieja i owszem wiem, że MinistrowieDworu nie chwalą tych kroków podstępnych strony przeciwnej, która teraz teżrekonwencjonalnie instyktora pozwała i tym broni validitatem, że libere byłoconcessum indultum etunus ex duobus datis porochis assistebat.Ale na to mojarekognicja dawniej dana jest do aktów, daj Boże żeby ex alio capite osobliwieabsentiae (!) partium copulatarum, ta sprawa nie szła żółwim krokiem; ile żestrona dopiero zaczęła querende córki."Racz tam WPD.z łaski swój przeprosić JWP Kasztelana godnego ojca swegoza mnie, żem mu sam na list za pewnem subjectum pisany nie od pisał, bo mniew Zamościu nie było, i zastałem ten list, gdy już Ks.Rektor Akademii na teninteress odpowiedział za mnie, teraz i t.d.Zamość 24 Sierpnia 1771.Ks.M.Kochnowski.""W sprawie o oszukanie JMKsiędza Oficjała Chełmskiego, donosi pod tąż datądo Krystynopola Wyczółkowski i podejście zwierzchności duchownej wwyrobieniu indultu z okienkiem na dniu onegdajszym (23 Sierpnia) wyznaczonaKomisja na wyprowadzenie w tej okoliczności inkwizycji, pomimo żądaniaJWP.Komorowskiego, że się do odprzysiężenia na to, jako JMKsiędza Oficjałanie oszukiwał i dobrymi sposobami indult wyrobił co gdy mu nie szło doNuncjatury apelował, a ta apelacja onemu przez JM.Biskupa Chełmskiego, niejest dopuszczona. W drugiej zaś kategorii rozwodowej, w tych dniach pozwywydane będą."Wszelka obrona ze strony Komorowskich zwała się niegodziwością, podstępemi chytrym zabiegiem, a to co Ks.Kochnowski w liście swoim tak mianuje,spowodowanym było krokiem Starosty Nowosielskiego, który po całym świecieszukając córki swojej nieszczęśliwej z gazet jakich dowiedziawszy się opogłosce, jakoby lokowaną być miała w klasztorze u pp Brygitek Sokalskich,pod dependencją Wojewody niejako zostających; z rady prawnikówchcących procesowi rozwodowemu przeszkodzić, i Potockich niepokoić,zapozwał przed Nuncjaturę owe panny, zmuszając je tłumaczyć się, jak i przezkogo umieszczoną została córka jego Gertruda.Wspomina o tym list, pisany niby w interesie biednych panien, ale rzeczywiścieindirecto w sprawie samego Potockiego, do p.Niegardowskiego SekretarzaKrólewskiego i adwokata przy Nuncjaturze przez jakiegoś Kupińskiego zeLwowa.Znać z listu jurystę, sądzi i zna dobrze formy."Mości Dobrodzieju, pisze, rozumiem, że classicum quid, jest sprawa międzyJW.Starostą Bełzkim, Wojewodzicem Kijowskim a Wżną KomorowskąStarościanką Nowosielską, w której co się stało post clandestinum matrimoniumi to musi być WPD.dobrze wiadome, że ją ktoś (!) e domo parentum suripuit, otże tedy w pół-roku podobno gdy gazety cudzoziemskie pisały, iż ta dama rapta edomo parentum, jakoby miała być lokowana w klasztorze WP.BrygidekSokalskich, Starosta Nowosielski Ojciec Jej pozwał te panny do sąduBiskupiego, in sensum ut doceant, per quem abducta, et apud eas, aut intra autextra monasterium locata, et per quem nam recepta ac ubi, nam ad praesensreperitur.Tak straszną lezją z takiej propozycji poczuły te panny, że same doJW.Biskupa wówczas w diecezji będącego do justyfikowania się zjeżdżały, aleJW.Biskup przez plenipotenta im stanąć, a do klasztoru wrócić się kazał.Otóżplenipotent ich na taką imposturosam et detractatoriam propositionem mimowiedzy i referencji do pryncypałek, obtulit a se in animam Pptium przysięgę, tojest juramentum probationibus in objecto insimulativo et detractatorio, a przetoaktorat ich pro paenis instytuowany JW.Staroście zawikłał (.), gdyż dekretnastąpił, aby oblatum per plenipotentem juramentum, sami principaleswykonali, a dopiero aktorat ich rezolwowany będzie.Ot że tedy pannydowiedziawszy się o takiej defensie plenipotenta i wypadłym z niej dekrecie,zaniosły manifest przeciw niemu cum appellatione a tali decreto, exportowaliremedia, z których teraz sprawa przypadnie in S.Nunciatura."Zważ WPD.sprawiedliwie tych panien kwerellę przeciw plenipotentowi, a stądwzruszenie dekretu, takie obiecta, żeby panny deabductione et locatore doceantszkodzą ich sławie, gdyż zakonne panny nie włóczęgi po świecie aby wiedziałyco się w domu JW.Starosty Nowosielskiego stało, nie mają klasztoruzajezdnego, ażeby kto chciał i kiedy chciał kogo w nich lokował, ale wiedząswoje obowiązki i podległość prawu, że tego bez dołożenia się Biskupa niepowinny czynić, co dla nich jest z wielką hańbą, a nawet z jurysdykcji Biskupiejderogacją, gdy tak zakonne panny przed nim zaskarżone zostały, jakoby się usiebie bezprawnie i absolutnie rządziły; należało tedy, aby i sam JW.Biskup nadtym oskarżeniem władzy się jego tykającym zastanowił, i Ks.Instygatorowiswemu wnieść do tego procesu nakazał i indagacją solenną tak dla władzy swejokazania, jako sławy panien zakonnych utrzymania polecił, aniżeli nafundamencie nowin gazetowych też panny za ofiarowanym płonnieplenipotenta, a jeszcze in persona sua pro princpalibus juramencie, onych dowykonania przysięgi przyciskał.Te tedy są gravamina dla tych panien, którefusius WPD.wyjustyfikujesz, prawnie jako doskonałości tę sprawę actoritati etdexteritati jego i t.d.10 Listopad 1771 we LwowieKupiński."W tymże miesiącu tak donoszą o sprawie Mniszchowi."Z Sokala przed kilką dniami do Warszawy posłana sztafeta upraszając Biskupao rozkazaniu wydać z Kancelarii jego pozwy do sprawy z JP-Komorowskimpotrzebne, po których położenie Wyczółkowski miał jechać z dokumentami dlahentowania do Warszawy." Po czym dodaje korespondent."Nie spodziewamy się z łaski P.Boga, żadnej w interesie przeciwności.JW.Wojewoda po kilkudniowej afekcji katarowej słabości, do zdrowia przyszedł."D.6 Listop.1771.XXXVIII.Ażeby mieć pojęcie stanu ówczesnego kraju w chwili, gdy się te historie działyi proces wytaczał, dość spojrzeć na jednę z tych nouvelles a la main, jakichwówczas mnóstwo przysyłali sobie wszyscy, a pisane te gazetki kraj z końca wkoniec obiegły.Nowinki te układane po kancelariach magnatów, kopiowaneprzez szlachtę oblatywały od dworu do dworu całe prowincje, kto tylko mógłprzy zręczności przesyłał je przyjacielowi, zastępowały drukowane gazety [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Search

Podstrony