[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Peron zdobył autentyczną wdzięcznośćza istotne poprawienie warunków pracy i pozytywne rozstrzygnięciespornych kwestii pracowniczych.W tych zadaniach znakomicie po-magał mu jego osobisty talent oraz antyestablishmentowy radykalizmjego kochanki, Evy Duarte, dziewczyny z prowincji, która próbowałazrobić karierę w radiowych operach mydlanych.Peron doszedł do władzy zupełnie inaczej ni\ Mussolini czy Hitler,nie jako szef bojowej partii pragnącej udowodnić, \e demokracja niefunkcjonuje (demokracja została ju\ zdławiona), ale przez presję ma-sowych demonstracji popierających go robotników.W pazdzierniku1945 roku koledzy Peróna, oficerowie junty, zaniepokojeni ambicjamimłodego pułkownika i jego demagogią, pod wpływem niechęci amba-sadora amerykańskiego wobec niego, a tak\e obra\eni jego otwartymikontaktami z pochodzącą z ni\szej klasy Evą, zdjęli go z urzędu i aresz-towali.17 pazdziernika 1945 roku, w dniu, który pózniej obchodzonojako narodowy dzień peronizmu, setki tysięcy strajkujących robotni-ków zmobilizowanych przez Evę, według legendy peronistów, alejest o wiele bardziej prawdopodobne, \e przez innych pomocników okupowali centrum Buenos Aires.Był gorący i parny dzień, i niektó-rzy z nich zdjęli koszule i ku zgorszeniu obywateli zaczęli się chłodzićw reprezentacyjnej fontannie na Pla\a de Mayo.Określenie los de-scamisados bezkoszulowi" stało się w peronistycznej legendzieodpowiednikiem sans-culottes z czasów rewolucji francuskiej59.Aby uspokoić pokojowy, ale przytłaczający tłum, junta zwolniła puł-kownika i powołała nowy rząd stworzony głównie z jego przyjaciół.W roku 1946 Peron był na najlepszej drodze do zostania prezydentem.Dyktatura Peróna opierała się zarówno na zmanipulowanej CGT, jak i na armii.Była otwarcie i wprost skierowana przeciwko oligarchii",która lekcewa\yła Evitę.Niewa\ne, \e dyktatura nigdy nie zagroziławłasności i zrobiła wszystko, by wspierać rodzinny przemysł produku-jący substytuty, aby ograniczyć import, oraz \e CGT Peróna stała siębardziej mened\erem klienteli robotniczej ni\ autentycznym wyrazi-cielem ich \alów.Społeczna baza Peróna była zawsze bardziej proleta-Inne czasy, inne miejsca251riacka ni\ ta Mussoliniego i Hitlera, a jego niechęć do starych rodzinargentyńskich była bardziej jawna.Podczas gdy faszyzm i nazizm wy-korzystywały dyktaturę, by likwidować niezale\ny ruch pracowniczyi ograniczać robotniczy udział w produkcie narodowym, Peron zwięk-szył udział robotników w dochodzie narodowym z 40 procent w roku1946 do 49 procent w 194960.Dyktatura Peróna (1946-1955) była pozaeuropejskim re\imem,który najczęściej określano jako faszystowski, szczególnie w StanachZjednoczonych.Biurokracja waszyngtońska określała neutralną Ar-gentynę wprost jako uprawiającą politykę po stronie Osi nawet jeszczeprzed pojawieniem się na scenie Peróna61.Ze swoim charyzmatycznymprzywódcą, Conductore Peronem, jedyną partią peronistów i oficjalnądoktryną justicialismo, czyli zorganizowana wspólnota" z tym upodo-baniem do wojskowych parad i ceremonii (ich gwiazdą była Eva, teraz\ona Juana Peróna), z korporacyjną gospodarką, kontrolowaną pra-są, represyjną policją i aktami przemocy wymierzonymi w lewicę62,z podporządkowanym wymiarem sprawiedliwości i bliskimi związkamiz Franco rzeczywiście wyglądało to na faszyzm dla pokolenia z czasówdrugiej wojny światowej przyzwyczajonego do dzielenia świata na fa-szystowski i demokratyczny.Bardziej współcześni badacze wolą jednak podkreślać rodzime ko-rzenie peronizmu, takie jak: narodowa tradycja wyzwolenia naroduprzez silnego przywódcę; lęk przed upadkiem, kiedy eksport płodówrolnych, zródło argentyńskiego dobrobytu, stracił swą wartość popierwszej wojnie światowej; gigantyczny czerwony strach" wywołanyprzez krwawy strajk generalny z 1919 roku {la semana trdgica); nacjo-nalizm skupiony na odzyskaniu ekonomicznej niezale\ności od bry-tyjskich inwestorów; przestrzeń polityczna oferowana przez zmęczonąoligarchię, która opierała się na zanikającej władzy potentatów w pro-dukcji wołowiny i zbo\a bez oddawania głosu miejskiej klasie średnieji robotniczej (najliczniejszej w Ameryce Południowej); i powszechneprzekonanie, \e politycy" są nieudolni i skorumpowani63.Jeśli odsunąć na bok powierzchowność, dyktatura Peróna funkcjo-nowała zupełnie inaczej ni\ dyktatury Hitlera i Mussoliniego
[ Pobierz całość w formacie PDF ]