[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Le marcowy (Bibio marci L.)Le ogrodowy (Bibio hortulanus L.)BiologiaDoros"y owad d"ugoci od 8 do 10 mm,W cigu roku rozwija si jedno pokolenieo ciele krpym i umiarkowanie ow"osio-szkodnika.Zimuj larwy w glebie na g"bo-nym.Czu"ki krótkie, grube, wielocz"onowe;koci od 5 do 10 cm.Przepoczwarczaj siodnóa grube, na przednich goleniachw kwietniu lub na pocztku maja, po krót-z kolcami.Samica wyranie odrónia si odkotrwa"ym erowaniu.Od po"owy majaczarnego samca przez z"otoczerwone za-z gleby wydostaj si doros"e owady.barwienie cia"a.Larwa do 16 mm d"ugoci,Odywiaj si py"kiem, nektarem i spadziszarobrzowa, bez odnóy z ciemnobrzo-(tzw.rosa miodowa).Od koca maja dow g"ówk, na kadym segmencie zaopa-po"owy czerwca samice sk"adaj oko"otrzona w krótkie szczeciny, a na kocu100 jaj grupkami do gleb lekkich, wilgot-cia"a cztery kolce.Ubarwienie moe sinych i zasobnych w substancje organiczne,zmienia w zalenoci od gleby, w którejszczególnie do gleb nawoonych oborni-yj.Larwy s wieloerne i obok rzepakukiem, po"oonych w pobliu zaroli lub doeruj na pszenicy, jczmieniu, yciestert kompostowych.Zapach kompostui owsie, a take ziemniakach, burakachlub obornika wabi samice sk"adajce jaja.i warzywach.Latem larwy odywiaj si materi orga-Opis uszkodze, moliwo niczn, natomiast jesieni, gdy brakujepope"nienia b"du obumierajcej substancji rolinnej, larwyw czwartym (ostatnim) stadium uszkadza-Lenie eruj g"ównie w glebie, uszkadzajcj roliny.Dobrze znosz zimno, s wrali-korzenie.Powoduje to zak"ócenie gospo-we na wysuszanie i dlatego opuszczajdarki wodnej roliny oraz gorsze osadzeniegleb tylko w wilgotne noce, erujc przyjej w glebie.Wiosn grone s doros"epowierzchni ziemi.Najwiksz szkodliwo-larwy erujce na wczesnych zasiewachci charakteryzuj si starsze larwy, eruj-rzepaku.Lenie mog uszkadza zarównoce najintensywniej wczesn wiosn.wysiane nasiona, jak równie podgryzam"ode roliny pod powierzchni gleby.NaZnaczenie gospodarczepowierzchni gleby czsto spotka monaLe ogrodowy wystpuje lokalnie, a grada-liczne ma"e dziurki z kupkami ziemi.Uszko-cje liczebnoci maj miejsce raz na kilka lat.dzenia spowodowane przez lenie monaUproszczenia agrotechniczne, szczególniepomyli ze szkodami obserwowanymi poprzyorywanie duych iloci resztek poniw-nych sprzyjaj rozwojowi szkodnika.ZwalczanieZabiegi agrotechniczne (podorywka i g"bokaorka) oraz melioracje wodne ograniczaj nasi-lenie szkodnika.Zagroenie dla rolin ma miej-sce po wystpieniu 50 larw na 1 m2.rodki1 larwa - charakterystyczne cztery kolce naochrony rolin stosowane w zwalczaniu szkod-kocu cia"aników glebowych (BBCH 00), takich jak: dru-2 doros"y osobnik lenia ogrodowegotowce, pdraki czy rolnice oraz komarnicowa-(oko"o 1 cm d"ugoci)te mog ogranicza równie liczebno owa-3 larwy w glebiedów nalecych do rodziny leniowatych.72 Rzepak2.qxd 29/9/05 12:09 AM Page 73Bibio spp.12 373Muchówki Rzepak2.qxd 29/9/05 12:09 AM Page 74Lenie45 64,5,6 larwy w glebie74 Rzepak2.qxd 29/9/05 12:09 AM Page 75Bibio spp.787,8 larwy w glebie75Muchówki Rzepak2.qxd 29/9/05 12:09 AM Page 76Miniarka kapuciankaSzkodnik, roliny ywicielskie BiologiaDoros"y owad d"ugoci do 3 mm.Larwa Miniarka kapucianka opuszcza gleb podd"ugoci do 6 mm, bia"awo zabarwiona, koniec kwietnia lub na pocztku maja.bez wyranie wyodrbnionej g"owy i odnó- W cigu roku wystpuj trzy pokolenia.y.Miniarka kapucianka oprócz rzepaku Przed zim larwy wedruj do gleby, aby sieruje na rolinach krzyowych oraz chwa- przepoczwarczy.stach.Znaczenie gospodarczeOpis uszkodze, moliwoMiniarka kapucianka jest bardzo rozpo-pope"nienia b"duwszechniona.Rzepak ozimy jest atakowa-Uszkodzone licie ó"kn, widn i przed- ny g"ównie jesieni, przy czym pd pozo-wczenie obumieraj.Na górnej stronie staje wolny od uszkodzenia.Ciep"a i d"ugablaszki liciowej mona zobaczy chodniki, jesie sprzyja rozwojowi miniarki kapu-które pocztkowo przebiegaj wzd"u ner- cianki i wówczas straty s due.Miniarkawów licia, a potem do nich wnikaj.kapucianka wystpuje równie na rzepa-Chodniki wygryzione przez larwy mog ku jarym.równie mie nieregularny kszta"t.Niekie-dy larwa natychmiast przedostaje si donerwu licia tak, e na zewntrz nie monaspostrzec adnych objawów.W chodni-kach eruj czsto larwy miniarki wrazz larwami pche"ki rzepakowej.Ze wzglduna brak odnóy u miniarki kapucianki"atwo odróni j od larw pche"ki rzepako-wej, kóra ma trzy pary odnóy.Rdzepdu rzepaku nie jest uszkadzany przezlarwy miniarki kapucianki, natomiastpche"ka rzepakowa uszkadza rdze i sto-ek wzrostu.ZwalczanieZaprawy nasienne zwalczaj miniark kapu-ciank, która wystpuje we wrzeniu.Póniejsze naloty szkodnika nie s zwalczaneprzez zaprawy nasienne.W rejonach duego1,2 chodniki drone przez miniarki, którenasilenia miniarki istnieje potrzeba opryskiwa- pocztkowo przebiegaj wzd"u nerwównia rolin (BBCH 14-19).liciowych potem w nie wnikaj76 Rzepak2.qxd 29/9/05 12:09 AM Page 77Phytomyza rufipes Meig.1277Muchówki Rzepak2.qxd 29/9/05 12:09 AM Page 78Pryszczarek kapustnikSzkodnik, roliny ywicielskie BiologiaDoros"y owad wielkoci od 1,2 do 1,5 mm, Pryszczarek kapustnik zimuje jako po-brzowo-czarny, czerwonawy odw"ok czwarka w glebie
[ Pobierz całość w formacie PDF ]