[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.1 Uwagi wstępneUczenie się przez odkrywanie jest typowe dla wieku przedszkolnego.Jest zjawiskiem powszechnym wypływającym z cech rozwojowych tego wieku oraz zaciekawień otaczającym światem, jest typowym uczeniem się przez wgląd.Dziecko w trakcie zabawy „wpada na pomysł odkrycia”.Bada przedmioty rozkręca wyzwala własną aktywność.Wszystko, co żyje, rusza się, rośnie, wydaje głosy, posiada barwę, jest dziecku bliskie.Dzieci poznają przyrodę wszystkimi zmysłami i reagują na nią w sposób bezpośredni.Zadaniem nauczyciela przedszkola jak i rodziców jest zbliżanie dziecka do przyrody.Możemy to osiągnąć przez właściwą organizację spacerów, wycieczek, pracy w ogrodzie oraz wspólnie urządzony kącik przyrody.Zajęcia te mogą być uzupełnione słownym przekazywaniem dziecku wiadomości o przyrodzie przez opowiadanie, wygłaszanie wierszy, czytanie tekstów, śpiewanie piosenek i przeprowadzanie zabaw naśladowczych, których treścią są tematy przyrodnicze.Okres wychowania dziecka w przedszkolu, to wielki skok w jego rozwoju intelektualnym.Dziecko dochodzi do tworzenia pierwszych pojęć, odbiegając coraz dalej od swoich pierwszych wrażeń, opracowując ich treść i uogólniając.„Przyswajanie pojęć jest w rozwoju umysłowym dziecka jednym z ważnych zadań pracy wychowawczej, której celem jest poznanie przez dziecko nazw nowych przedmiotów, zjawisk, zdarzeń, przyswojenie sobie nie tylko ich zasadniczego znaczenia, lecz zdobywanie umiejętności dostrzegania cech i ich wyodrębniania.Umiejętność ta jest warunkiem dokonywania uogólnień będących podstawą tworzenia pojęć”.Sformułowany główny problem badawczy w mojej pracy wskazywał na wycieczkę jako istotną formę pracy z dziećmi 6 letnimi podczas rozwijania pojęć ekologicznych.W tym rozdziale przedstawiam wyniki prowadzonych badań i poddaję je analizie.IV.2 Charakterystyka pojęć ekologicznych dzieci 6-letnichDzieci w przedszkolu obok swobodnej działalności (zarówno młodsze jak i starsze) wykazują duże zainteresowanie przyrodą, pracą dorosłych, co podczas zabaw i zajęć chętnie naśladują.Swobodnie podejmowanej działalności spostrzegają wiele rzeczy, ale mają skłonność do globalnego ujmowania przedmiotów i zjawisk, pomijają często jakieś ważne cechy i właściwości istotne dla zrozumienia znaczenia nazwy.Wiele rzeczy nie zauważyłyby i nie zrozumiałyby, gdybyśmy im w tym nie pomogli i nie skierowali ich uwagi na właściwe tory.Na tym polega kierowanie działalnością dzieci w przedszkolu, wtedy to również następuje możliwość rozwijania różnych rodzajów pojęć u dzieci.St.Lipina wymienia trzy rodzaje dominującej działalności dzieci:1.zajęcia z dominacją ruchu - zabawy ruchowe, ćwiczenia gimnastyczne, zabawy rytmiczne.2.zajęcia z dominacją twórczości plastycznej i technicznej - zajęcia plastyczne, techniczne i konstrukcyjne.3.zajęcia z dominacją działalności umysłowej - należą do nich głównie te wszystkie zajęcia, które służą rozwijaniu myślenia, mowy, wzbogacaniu wiadomości z zakresu życia społecznego, przyrody, techniki, sztuki i w związku z tym kształtowaniu różnorodnych pojęć (społeczno-moralnych, przyrodniczych, technicznych, matematycznych, estetycznych).„Każdym z tych rodzajów określane są i realizowane inne cele i zadania wynikające z tematu i treści zajęcia, lecz we wszystkich istnieje możliwość, a nawet konieczność sprawdzenia rozumienia pojęć ich kształtowania i utrwalania.”W mojej pracy na szczególną uwagę zasługują zajęcia z zakresu poznawania otoczenia społecznego i przyrodniczego (przykładowe konspekty - aneks).Stosując zasadę bezpośredniego kontaktu z otoczeniem starałam się zapoznać dzieci z życiem społecznym, przyrodą, techniką w naturalnych środowiskach, dostępnych i dostosowanych do ich rozumienia.Podobnie postępowałam na zajęciach z zakresu poznawania przyrody, zaczynając od roślin znajdujących się w sali, w kąciku przyrody, później poszerzając stopniowo wiedzę o inne środowiska: park, łąka, las, rzeka.Mimo, że zajęciom tym przyświecały różne cele zawsze pamiętałam jakiego rodzaju pojęcia mają przyswoić sobie dzieci.Treści dostrzeżone i przeżywane przez dzieci były zawsze bardzo bogate i różnorodne, a moim zadaniem było utrwalenie tych pojęć, które uwzględniłam w celach zajęcia.Utrwalając różne pojęcia starałam się, zestawić dany przedmiot z innym, wyszukać cechy wspólne, różnice, określić dane pojęcie na podstawie poznanych cech, sprawdzić stopień utrwalenia tego pojęcia.W celu sprawdzenia, jaką wiedzę ekologiczną posiadają dzieci 6-letnie wykorzystałam w badaniach test (aneks).Test składał się z pięciu części, w których wyróżniłam następujące kategorie: zwierzęta, rośliny, ptaki, zjawiska przyrodnicze i ochrona przyrody.Badania przeprowadziłam w dwóch 25 osobowych grupach dzieci 6-letnich (grupa „0A” i grupa „0B”), indywidualnie z każdym dzieckiem.Test został przeprowadzony po zrealizowaniu programu proekologicznego
[ Pobierz całość w formacie PDF ]