[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Podobnie b�dzie w przypadku polskich rolników: zasady Wspólnej Polityki Rolnej obejm�wszystkich producentów, niezale�nie od tego, czy rolnictwo jest ich g�ównym xród�em utrzy-mania, jednak w sytuacji uprzywilejowanej znajd� si� gospodarstwa wi�ksze, wysokopro-dukcyjne.W ramach polityki strukturalnej rolnicy, którzy sprzedadz� b�dx wydzier�awi� zie-mi�, b�d� uprawnieni do wczeSniejszych emerytur.Wed�ug szacunków polskiego rz�du, do-tyczy� to b�dzie grupy 15 25 tys.rolników rocznie.Program wczeSniejszych emerytur b�dzie sprzyja� przekszta�ceniom wsi.Bior�c pod uwag�skal� potrzeb i zapóxnie�, b�dzie to proces trudny.Polska wieS stoi w obliczu gruntownychprzekszta�ce�, podobnych do tych, jakie dokona�y si� na przestrzeni ostatnich 30 lat w innychpa�stwach Unii.Ich cz�Sci� musi by� tworzenie lokalnego rynku pracy, poszerzanie dzia-�alnoSci o drobne us�ugi, przetwórstwo, rzemios�o, niekonwencjonalne rolnictwo, produkcj�ekologicznej �ywnoSci, agroturystyk�.S�u�y� temu b�d� tak�e unijne programy wspieraj�cerozwój infrastruktury wsi i daj�ce szanse na tworzenie nowych miejsc pracy. Unia Europejska 50 pyta�Rolnictwo i gospodarka �ywnoSciowaRolnictwo i gospodarka �ywnoSciowa32 Rolnictwo i gospodarka �ywnoSciowaRolnictwo i gospodarka �ywnoSciowaRolnictwo i gospodarka �ywnoSciowa31.Jak zmieni� si� ceny produktów rolnych i �ywnoSci?Po przyst�pieniu Polski do Unii, w wyniku zmian cen produktów rolnych, zmieni� si� mog�ceny artyku�ów �ywnoSciowych.Nale�y si� spodziewa�, �e produkty du�o ta�sze ni� w Unii jak mleko, mas�o, wo�owina mog� podro�e�.Z kolei produkty, które maj� w Unii ni�szeceny ni� w Polsce jak ryby, wieprzowina, sery, produkty zbo�owe czy drób powinny niecostanie� tak�e u nas.W innych przypadkach na przyk�ad na rynku win na obni�enie cenpowinno mie� wp�yw zniesienie op�at celnych.Ta zmiana cen nie nast�pi z dnia na dzie�.Nale�y pami�ta�, �e mimo wielu lat pog��bianiaintegracji, a nawet wprowadzenia jednej waluty, u�atwiaj�cej porównania, na rynkach po-szczególnych pa�stw unijnych panuje znaczne zró�nicowanie cen.Ponadto proces kszta�to-wania si� cen jest skomplikowany, istotna jest te� struktura wydatków konsumenckich i do-konuj�ce si� w niej przesuni�cia (na przyk�ad zmniejszenie konsumpcji mas�a rekompenso-wane jest wzrostem spo�ycia margaryny, mniejszy popyt na wieprzowin� oznacza w konse-kwencji spadek cen pszenicy i j�czmienia, wykorzystywanych w chowie trzody chlewnej).JednoczeSnie powinien nast�powa� systematyczny spadek udzia�u wydatków na �ywnoS�w bud�etach gospodarstw domowych.Przeci�tna polska rodzina wydaje na jedzenie rela-tywnie dwa, trzy razy wi�cej ni� unijna, chocia� ceny wielu produktów s� w Polsce ci�gleni�sze ni� w Unii.Na przestrzeni ostatnich 15 lat w stosunkowo ubo�szych pa�stwach Unii,takich jak Portugalia i Grecja, udzia� wydatków na produkty �ywnoSciowe wyraxnie spada. Unia Europejska 50 pyta�Rolnictwo i gospodarka �ywnoSciowa 33Rolnictwo i gospodarka �ywnoSciowaRolnictwo i gospodarka �ywnoSciowaRolnictwo i gospodarka �ywnoSciowaRolnictwo i gospodarka �ywnoSciowa32.Czy nast�pi masowy import produktów rolnych?Unia Europejska od kilku lat jest najwa�niejszym partnerem handlowym Polski.Polska eks-portuje �ywoS� i produkty rolne (m.in.mi�so i wyroby mi�sne, skrobi�, konie i byd�o rzexne,warzywa i owoce, mleko w proszku, jogurty, ser, jaja, mas�o, d�emy).Jest tak�e du�ym impor-terem z unijnego rynku (zbó�, cukru, Sruty, nasion oleistych, Swie�ych owoców i warzyw,mi�sa drobiowego).Saldo tych obrotów jest od kilku lat ujemne.Wraz z przyst�pieniem Polski do Unii zniesione zostan� wszelkie bariery celne i ograniczeniailoSciowe, co u�atwi wymian� handlow�.KonkurencyjnoS� polskich wyrobów zwi�kszy si�z powodu dop�at i subwencji do produkcji rolnej, z kolei dzisiejsze pa�stwa Unii nie b�d�mog�y korzysta� z dop�at do eksportu �ywnoSci do Polski, co powinno wyraxnie poprawi�zasady konkurencji, dzia�aj�ce do tej pory na niekorzyS� produktów polskich.Z doSwiadczenia nowych pa�stw cz�onkowskich wynika, �e po przyst�pieniu do Unii obrótproduktami �ywnoSciowymi wzrós� dwu-, trzykrotnie.Jest to konsekwencj� otwartego rynkui swobody przep�ywu towarów.Zasadniczo poszerzy si� wybór produktów �ywnoSciowycho artyku�y regionalne z innych cz�Sci Europy, na przyk�ad kuchni Sródziemnomorskiej, zwi�k-szy si� liczba nowalijek z po�udnia, oferta owoców i warzyw.Tak�e w ramach unijnego rynku istnieje ci�gle spore zró�nicowanie cen.Najwi�ksze ró�nice,na korzyS� polskich produktów, istniej� tam, gdzie Unia stosuje wy�szy poziom protekcjii wsparcia (mleko, produkty mleczne, wo�owina).Stanowi� to b�dzie barier� przy wejSciu napolski rynek.Z kolei w przypadku pszenicy czy rzepaku ceny polskie osi�gn�y wy�szy poziomod unijnych, co zach�ci do wejScia na nasz rynek.Na rynku ryb, drobiu, wieprzowiny, serówczy win polskie ceny cz�sto przewy�szaj� unijne.W tych segmentach mo�na oczekiwa� naaktywnoS� zagranicznych producentów, z korzySci� dla rynku i konsumentów.Polska �ywnoS� ma tak�e du�e szanse na otwieraj�cym si� przed ni� rynku Unii.Paradoksal-nie, wynikaj� one po cz�Sci z wolniejszego tempa przekszta�ce� naszej wsi.Produkty rolne s�tu bardziej ekologiczne, ze wzgl�du na mniejsze zu�ycie nawozów sztucznych, a wiele arty-ku�ów produkowanych metod� tradycyjn� zachowuje naturalny smak.W Polce zachowa�y si�liczne odmiany, które poznika�y z rolnictwa Unii, gdzie dominuje intensywna, przemys�owaprodukcja rolna, zaS koszty produkcji, ze wzgl�du na ta�sz� si�� robocz�, s� niskie.Wszystkiete czynniki powinny sprzyja� ekspansji polskich artyku�ów �ywnoSciowych. Unia Europejska 50 pyta�Rolnictwo i gospodarka �ywnoSciowaRolnictwo i gospodarka �ywnoSciowa34 Rolnictwo i gospodarka �ywnoSciowaRolnictwo i gospodarka �ywnoSciowaRolnictwo i gospodarka �ywnoSciowa33.Czy po przyst�pieniu do Unii zwi�kszy si� w Polsce zakupziemi przez cudzoziemców? Jakie zasady obrotu ziemi� obowi�-zuj� w Unii Europejskiej?Badania sonda�owe wskazuj�, �e obywatele Unii nie s� specjalnie zainteresowani kupnemgospodarstw rolnych w Polsce, mimo �e ziemia rolna jest w Polsce ta�sza ni� w UE.Niemcy,na przyk�ad, dysponuj� znaczn� rezerw� gruntów ornych na terenie dawnej NRD.Równie�tzw.drugie domy, czyli wille i domy letniskowe, kupowane s� najch�tniej na obrze�ach Mo-rza Rródziemnego
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
