[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.yródło słowaParadise oznacza ogród zamknięty".Zamknięte w obrębie murówogrody muzułmanów wywarły głęboki wpływ na średniowieczne ogro�dy Zachodu.Klasztory zbudowane na planie krzyża to wygodna pa�ralela ikonografii chrześcijańskiej, ale sam ten projekt odzwiercie�dlał dawniej muzułmańską koncepcję raju, z czterema rzekamiwypływającymi z jednego zródła w cztery strony świata.- Serce o czterech komorach - mówi Ed.- Czy im też to przy�szło do głowy?Jak mogliśmy tak długo żyć, nie wiedząc tego wszystkiego, cze�go nauczyła nas ta podróż?Wielu władców identyfikowało się ze słońcem, ale pycha inskryp�cji umieszczonej wśród rzezbionych stiuków w Sali Ambasadorów,gdzie Nasrydowie pozdrawiali swych podwładnych, przekracza wszel�kie granice.Wchodząc do tej sali, emisariusz przybyły z raportem naspienionym koniu z Costa Tropical mógł czuć się porażony kaseto�nowym plafonem z zazębiającymi się intarsjowanymi gwiazdami, wy�sokimi oknami, przez które wpadało słońce, kreśląc na podłodze łuki,wreszcie miradorami z ażurowymi, misternymi jak koronka drewnia�nymi osłonami.Ale gdy trwał w oczekiwaniu, musiał, chcąc nie chcąc,skupić wzrok na wyrytym tuż obok tronu władcy wierszu: Bądz powitany przeze mnie rano i wieczorem językami błogo�sławieństw, pomyślności, szczęścia i przyjazni.chociaż posiadamdoskonałość i godność ponad wszystkich z mojej rasy.Z pewnościąjesteśmy częściami tego samego ciała; ale ja jestem jak serce pośrod�ku reszty i z tego serca tryska Cała energia duszy i życia.Zapraw�dę moi towarzysze mogą być porównani do znaków zodiaku na ko�pule niebios, ale ja mogę szczycić się tym, czego im brakuje: honoremsłońca, ponieważ mój pan, zwycięski Jussuf ozdobił mnie szatamiswojej chwały i doskonałości bez maski i uczynił mnie tronem swo�jego imperium.Niech na straży jego dostojeństwa stoi Pan BoskiejChwały i Niebiański Tron". Rytmiczne liternictwo może być artystyczne, ale ton jest wie�le mówiący.Gładki mówca o przyjaznym uśmiechu i żelaznejwoli.Podekscytowany przepychem sali emisariusz mógłby się ochło�dzić na Dziedzińcu Mirtów, przy długim basenie i niskiej kamien�nej misie z bulgoczącą wodą.Te fontanny i patio zapraszają, by czy�tać tam Rumiego1, popijając jaśminową herbatę.Refleksy ich światłaodbijają się w przyległych komnatach, błyszczą na płytkach i za-snuwają ściany drżącymi cieniami.Ci, którzy wiedli tu codzienneżycie, mogli zauważyć, jak światło, temperatura, a nawet ich skó�ra zmieniały się dzięki tęczowym refleksom z fontann i kanałów.Woda w tej architekturze ma transformacyjne działanie.Patrząc naplan posadzki Alhambry, widzę wodę jako budulec o takim samymintegralnym znaczeniu w konstrukcji, jak łuki i mury.Ogrody Al�hambry rzeczywiście są rajskie.Z łatwością mogę sobie wyobrazić,że można tu żyć po śmierci.W sklepiku z pamiątkami oprócz nas nie ma nikogo.Kiedy prze�glądam książki, uświadamiam sobie nagle przenikliwą słodycz mu�zyki w tle.- Cóż to za czarowne dzwięki? - pytam młodą sprzedawczynię.- Angel Barrios, oczywiście.- Patrzy na mnie, jakbym zapytałao coś powszechnie wiadomego.W życiu nie słyszałam o Angelu Bar-riosie.Wybieramy kilka książek o architekturze i ogrodach oraz dwiepłyty.Jedna z nich to oczywiście nawiedzona muzyka Angela Bar-riosa unosząca się nad sklepem i odtąd już zawsze przywołująca miw pamięci dzień, kiedy wreszcie przyjechałam do Grenady i odwie�dziłam Alhambrę.Druga - to Noches en los jardines de Espańa"( Noce w ogrodach Hiszpanii") Manuela de Falli, najbardziej uro�czy tytuł i najczulsze fortepianowe frazy, jakie kiedykolwiek spły�nęły spod palców wszystkich hiszpańskich kompozytorów.Po po�wrocie do hotelu słucham obu płyt.Barrios mnie elektryzuje - czyżbybył owym trzecim aniołem, obiecanym przez prorokinię tańczącąz Bogiem? Popadam w alhambrowy trans.Już wiem, że Barriosabędę słuchać do końca życia.1Dżalalal ad-Din Rumi (1207-1273) - wybitny poeta suficki, mistyk perski, teologislamski, twórca zakonu wirujących derwiszy. *Mieszkańcy domów w najbliższym sąsiedztwie Alhambry zapew�ne sączą atmosferę pałacu i ogrodów razem z poranną kawą.Pew�nie w niejedno niedzielne popołudnie odbywają tam wyimaginowa�ne spacery.Jeden z domów - o wyblakłych niebieskich drzwiach- usytuowany w zaułku tuż pod murami Alhambry, należał kiedyśdo Manuela de Falli, przyjaciela Lorki, który tak jak poeta był pa�sjonatem tradycji cygańskich.To razem z ni m Lorca zorganizowałkonferencję na temat pieśni głębokiej.De Falla, który mieszkał z sio�strą, mógł słyszeć ze swego ogrodu - chociaż słabo - fontanny Al�hambry, rozsiewające z góry nuty - te płynne, melancholijne dzwię�ki można odnalezć w jego kompozycjach
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
