[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Problem ten wiąże sięz przemianami wartości społecznych otaczających starość.Zamiastsymbolu mądrości życiowej, doświadczenia i rozwagi coraz częściej sta�rość utożsamia się z niedołężnością, nieproduktywnością, uzależnie�niem od innych.Jednoczesny wzrost takich wartości, jak siła, młodość,sprawność, sukces, odwraca naszą uwagę od starości, a zatem takżechorób i śmierci, które są na ogół jej udziałem.Także rozwój medycyny doprowadził do swoistych przewartościo�wań - zniósł wyrazną granicę między życiem a śmiercią, stworzył moż�liwości sztucznego podtrzymywania życia i nadzieję na oszukanie śmierci.Gwałtowny rozwój technik resuscytacyjnych i reanimacyjnychpozwala nie tylko zatrzymać uciekające życie, ale także utrzymywać je�go oznaki w ciele, które bez tej technologicznej pomocy należałobyuznać za zwłoki.Wpłynęło to w konsekwencji na zmianę postrzeganiaśmierci jako naturalnego i ostatecznego końca życia ludzkiego.Ponad�to postępująca specjalizacja i rozwój technologiczny medycyny dopro�33http://rcin.org.pl wadziły do instytucjonalizacji chorób, a także do odsuwania ludzi sta�rych, przewlekle chorych i umierających od społeczeństwa.Szpitale -w intencji swojej wyspecjalizowane instytucje dla zwalczania choróbi ratowania życia ludzkiego - stały się także miejscami samotnego, po�wolnego umierania tych, których wyleczenie nie było możliwe.Z wyda�rzenia rodzinnego śmierć stała się więc wydarzeniem szpitalnym, odda�nym w ręce specjalistów .Ciała zmarłych w związku z tym przygotowy�wali do pogrzebu pracownicy kostnic, rodziny nie miały do nich dostę�pu.Powoli wszystkie elementy śmierci, które były szczególnie przykrei nieestetyczne, były usuwane z pola widzenia rodzin, a z czasem całyproces umierania stał się ukryty, otoczony milczeniem, pozostawiony specjalistom , którzy w gruncie rzeczy często nie byli w stanie zaofero�wać pomocy najbardziej potrzebnej.W czasach obecnych stopień me-dykalizacji procesu umierania można uznać za jeden ze wskaznikówotwartości, z jaką społeczeństwa traktują śmierć i swoich umierających.Postawy współczesne i ich zróżnicowanieW ten sposób śmierć i umieranie powoli zostały usunięte z naszychżyciowych doświadczeń, myśli, doznań.Nikt na ogół nie spędza już cza�su na rozważaniach nad końcem swojego życia, staramy się zapomnieć0 tym, że nawet najdłuższe życie kończy się śmiercią. Jest niemożliwymwyobrażenie sobie własnej śmierci.Kiedy próbujemy to zrobić, zauwa�żamy, że w rzeczywistości możemy być tylko jej obserwatorem u innych- pisał Freud.Jak długo my żyjemy, to tylko inni umierają dookoła nas1tylko wtedy możemy przybliżyć się do śmierci razem z nimi, jeżeli jeste�śmy bardzo blisko związani i identyfikujemy się z ich doznaniami.Zmierć osób zupełnie obcych jest bezosobowa i najczęściej niewielenam mówi o naszej własnej śmierci.Wyraznie rozróżniamy międzyśmiercią swoich i obcych .Być może dlatego odnosimy się częstoobojętnie do masowych ofiar dalekich wojen czy kataklizmów.Nowym impulsem do rozmyślań nad śmiercią i spustoszeniem, jakiemoże ona czynić w życiu pojedynczych ludzi i całych społeczeństw, sta�ły się ataki terrorystyczne na masową skalę, które miały miejsce na po�czątku naszego stulecia.Setki ofiar, jakie pochłonął atak na Wcrld Tra-34http://rcin.org.pl de Center, czy śmierć dzieci w czasie ataku na szkołę w Biesłanie - tra�giczne, śmiertelne widowiska, które dzięki stałym transmisjom telewizyj�nym dały milionom ludzi na świecie poczucie uczestnictwa w dramacieśmierci i żałobie bliskich - stały się doświadczeniem zmuszającym dokonfrontacji ze śmiertelnością.Miliony ludzi na świecie czuwały też zapośrednictwem telewizji przy umierającym papieżu Janie Pawle II, da�jąc tym wyraz czci i miłości do niego, podziwiając jednocześnie śmierćświadomą, spokojną i wręcz pogodną, choć nie pozbawioną cierpień.W świadomości społecznej papież swoim przykładem dał przekaz, jaknależy odchodzić i jak można godnie umierać, pokazał, że ani śmierć,ani choroba i cierpienie nie muszą być skrywane
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
