[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Zadania muszą sta-nowić wyzwanie, tak by były z
ródłem wewnętrznej przyjemności, którądają biegłość i kompetencje; w rezultacie uruchamia się cykliczny procespodnoszenia motywacji opartej na poczuciu możliwości wpływania naotoczenie.To z kolei jest silnie związane z poczuciem własnej wartościtych uczniów, które ma wpływ na osiągnięcia w nauce, rozwiązywanieproblemów i odnoszenie sukcesów w szkole.Uczniowie z grupy wysokiegoryzyka, gdy przychodzą do szkoły, muszą być przekonani, że są dla kogośważni i że ich obecność w szkole jest istotna.Zazwyczaj obecność w szko-le troskliwego dorosłego stanowi punkt wyjścia pozytywnego zaangażo-wania.Troskliwy dorosły musi okazać uczniowi szacunek, ale równieżogólnie pojęte wsparcie.Wsparcie innych może sprawić, że uczniowie wy-sokiego ryzyka będą mieli poczucie przynależności, które może się okazaćkluczowym czynnikiem w procesie motywacji do nauki i zaangażowaniaw uczenie się (Seeley, 2003, s.448).164 ArtykułyPodejmowanie działań o charakterze profilaktycznym w stosunku dodzieci i młodzieży z grupy wysokiego ryzyka wymaga, po pierwsze, wła-ściwej identyfikacji zdolności, której podstawę stanowią działania wy-kraczające poza typowe praktyki w tym zakresie.Zrozumienie i promo-wanie zaangażowania, wysokiej motywacji do nauki i poczucia własnejwartości w szkole stanowi bazę i podstawę wszelkich zabiegów.Oczy-wiście nauczyciele i wychowawcy rzadko znajdują się w sytuacji pozwa-lającej na wyeliminowanie czynników ryzyka tkwiących w środowiskurodzinnym czy w społeczności lokalnej.Problemy ubóstwa, nadużywa-nie substancji psychoaktywnych, przestępczość młodocianych i konflik-ty w rodzinie często utrudniają nawet najszlachetniejsze próby dotarciado tych uczniów.Jednakże należy pamiętać, iż troska o rozwój zdolnościi uzdolnień tych uczniów może stać się sposobem na poprawienie ich od-porności na czynniki ryzyka, co w przyszłości może być dla nich pomoc-ne w podejmowaniu decyzji dotyczącej kariery edukacyjnej i chronić ichprzed złymi warunkami życiowymi.BibliografiaB er nacka R.E., 2002: Konformizm czy nonkonformizm. Remedium , nr 9.D y rda B., 2007: Zjawiska niepowodzeń szkolnych uczniów zdolnych.Rozpoznawaniei przeciwdziałanie.Kraków.Gaś Z.B., 2003: Szkolny program profilaktyki: istota, konstruowanie, ewaluacja.War-szawa.G ór n iew icz J., Rubacha K., 1993: Samorealizacja a uzdolnienia twórcze młodzieży.Przegląd koncepcji i studium empiryczne.Toruń.Ostaszewsk i K., 2003: Skuteczność profilaktyki używania substancji psychoaktywnych.Warszawa.R imm S., 1994: Bariery szkolnej kariery.Dlaczego dzieci zdolne mają słabe stopnie?Przeł.D.Ek ier t- Grabowska.Warszawa.R imm S., 2003: Underachievement: A National Epidemic.In: Handbook of Gifted Education.Eds.N.Colangelo, G.A.Dav is.3rd ed.Boston New York San Fran-cisco.S eeley K., 2003: High Risk Gifted Learners.In: Handbook of Gifted Education.Eds.N.Colangelo, G.A.Dav is.3rd ed.Boston New York San Francisco.Seeley K., Shockley H., 1997: Re engaging youth in school.Technical Report.Den-ver.Szyma ńska J., 2002: Programy profilaktyczne.Podstawy profesjonalnej psychoprofilaktyki.Warszawa.W h itmore J.R., 1980: Giftedness, Conflict, and Underachievement.Boston.BO%7łENA MATYJASSzanse edukacyjne dziecka wiejskiegoStan, uwarunkowania i perspektywyEducational chances of rural childrenConditions, determinants and prospectsAbstract: The aim of the article is to determine educational chances of rural childrenbased on the research conducted at the Public Gymnasium in A
apów (Z
więtokrzyskieProvince).The project also sought to identify socio-economic situation of the studentrespondents, their standard of living, educational chances, access to different forms ofculture and education or possibilities to satisfy individual needs for development andeducation.Additionally, the research was aimed to determine financial and professionalsituation of the respondents families, their parents level of education, family structureand living standards, as well as parent-child relationship, parents involvement in theirchildren problems and participation of students in socio-cultural events.According tothe research findings, rural children have similar, but not the same, possibilities for in-dividual personal and educational development compared to urban students.A detailedanalysis of rural children s educational chances in relation to the factors specified abovehas been included in the article.The research results allowed the author to identify thenature of educational chances of rural children who need assistance in receiving equaleducational opportunities.Key words: children, family, school, educational chances, rural environment.166 ArtykułyWstępSytuacja dzieci na wsi i ich rodzin w związku z transformacjąspołeczno-ustrojową w Polsce uległa znacznemu pogorszeniu.Do naj-istotniejszych przyczyn tego stanu należą: masowe bezrobocie, redukcjawydatków z budżetu państwa na cele socjalne oraz niska opłacalnośćprodukcji rolnej.Z badań Moniki Kwiecińskiej-Zdrenki wynika, że  wieśjawi się jej mieszkańcom jako przestrzeń życia bez przyszłości lub co naj-wyżej jako przestrzeń o przyszłości niepewnej.Młodzież wyraz
nie do-strzega nieatrakcyjność życia na takiej wsi.Słabiej identyfikuje się ześrodowiskiem wiejskim.I coraz silniej odczuwana jest przez młodych lu-dzi �stygmatyzacja wiejskością�.Młodzież wiejska coraz częściej wyrażaopinie, że miejsce zamieszkania ma negatywny wpływ na zdobycie wy-kształcenia, dostęp do zadowalającej pracy, ogólne powodzenie w realiza-cji planów życiowych, wzbogacenie się (Kwieci ńska-Zdrenka, 2004,s.110 i nast.).Istnieje dość powszechny pogląd, że mieszkańcy wsi, a zwłaszczaich dzieci mają gorsze możliwości kształcenia i rozwijania się na szcze-blu edukacyjnym.Wielu autorów wykazuje, że szanse edukacyjne dziecii młodzieży ze środowisk wiejskich są gorsze niż ich rówieśników z mia-sta (Chrzanowska, 2009; Kutiak, 1998; Waloszek, 2001, 2002; Ko-łaczek, 2004; Cha łas, 1997; Papież, 2006 i in.).Jan Papież (2006, s.75 76) wyróżnia dwie grupy czynników okre-ślających szanse edukacyjne:1.Czynniki makrosocjologiczne  podstawowe zróżnicowanie struk-turalne społeczeństwa jako całości (wieś  miasto, stratyfikacja społecz-na według kryterium ekonomicznego, społeczno-zawodowego itd.).Jakdługo w społeczeństwie będą funkcjonować pozycje społeczne różniącesię wykształceniem, zamożnością, udziałem we władzy, poziomem kultu-ry, tak długo będą istnieć zróżnicowane czynniki podtrzymujące nierów-ność dostępu do oświaty, ponieważ będą obowiązywać także różne syste-my społecznych wartości, oczekiwań i wyborów, jak i odmienne warunkiich realizacji.2 [ Pobierz całość w formacie PDF ]