[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.W licznych potyczkach z krwawymi ekspedycjami topniałyoddziały partyzanckie, stopniowo też wyczerpywała się im amunicja.W takiej sytuacji dowodzący grupą operacyjną GL im.T.Kościuszki GrzegorzKorczyński zdecydował się w sierpniu 1943 roku wyruszyć z Puszczy Solskiej wkierunku Karpat, gdzie działało w tym czasie zgrupowanie Kowpaka.Liczył na to, żekowpakowcy dadzą mu nieco broni i amunicji.Decyzja została podjęta, partyzanciszykowali się do drogi, kiedy w rejonie ich działania pojawił się oddział partyzanckimajora Griegorenki. Major Griegorenko i komisarz oddziału Mulawka oświadczyliKorczyńskiemu, że drogą radiową otrzymali od swych przełożonych polecenie włą-czenia do swego oddziału wszystkich obywateli radzieckich wchodzących w składgrupy operacyjnej im.T.Kościuszki.Uwzględniając specyficzną sytuację partyzan-tów radzieckich, a zwłaszcza duże straty poniesione w walkach z hitlerowcami, do-wództwo grupy operacyjnej wyraziło na to zgodę ".Część oddziałów dołączyła więcdo Griegorenki i przebiła się wraz z nim za Bug, pozostali, między innymi oddział im.Kotowskiego, po reorganizacji ruszyli na południe.Nie odeszli jednak daleko.Posforsowaniu Sanu zostali otoczeni w lesie koło Niska, w rejonie Kończyc, i Nowosie-"J.Garas, Oddziały Gwardii Ludowej i Armii Ludowej 1942 - 1945, Warszawa 1971, s.158. lec. W wyniku tej walki, trwającej od godz.15.00 do północy, straty nieprzyjacielawyniosły około 150 zabitych i rannych ".Partyzanci również ponieśli straty, międzyinnymi śmiertelnie ranny został Połynin, dotychczasowy dowódca oddziału im.Ko-towskiego.Teraz okazało się, że dalszy marsz na południe nie ma sensu, gdyż partyzanci niemają na tych terenach oparcia w społeczeństwie - ludność polska została stąd czę-ściowo wysiedlona, a jej miejsce zajęli nacjonaliści ukraińscy.Partyzanci ponowniesforsowali San i wrócili do Puszczy Solskiej, gdzie nastąpiła reorganizacja grupyoperacyjnej i wchodzących w jej skład oddziałów.Oddział im.Kotowskiego podzielił się na trzy części.Jedna z nich ruszyła nawschód, aby połączyć się z radzieckimi partyzantami, a z dwóch pozostałych utwo-rzono oddziały Andrieja i Waśki Gruzina .Oddział Andrieja do momentu wej-ścia w skład zgrupowania Werszyhory przeprowadził szereg udanych akcji dywersyj-nych - między innymi wysadził pociąg wojskowy na trasie Krasnystaw - Zamość irozgromił garnizon kolonistów z Besarabii we wsi Szara Wola; niestety o jego dzia-łalności brak dokładniejszych danych w literaturze polskiej.W naszym kraju znanyjest lepiej oddział Waśki Gruzina , czyli Wasilija Manżawadze, być może dlatego, żeprzez pewien okres działał samodzielnie.Oddział Waśki Gruzina powstał w marcu 1942 roku w powiecie tomaszowskimz jedenastoosobowej grupy jeńców zbiegłych z obozów.Pomimo trudności języko-wych dowódcy udało się nawiązać przyjazne stosunki z ludnością polską.Skontakto-wano go z oddziałem partyzanckim GL Tadka ( Doktora ) - Jana Choiny, którypózniej został dowódcą oddziału sztabowego grupy operacyjnej im.T.Kościuszki.Dużą pomocą służyli mu łącznicy rekrutujący się z miejscowej ludności (Józef Grandaze wsi Błonie, Jan Barański ze wsi Głuchów, Józef Makuch ze wsi Aukowa, StefanMalik z Lublina, Stanisława Barańska, Anna Bober, Maria Gontarz ze wsi Aleksan-drówka, Franciszek Makuch i Władysław Zaśko ze wsi Majdan Niepryski).Oddział"J.Garas, op.cit., s.159. partyzancki Waśki Gruzina w składzie 76 ludzi wstąpił do zgrupowania Werszyho-ry 14 lutego, zaś następnego dnia przybył tam oddział Kazika ( Kazik Gruzin , Kazimierz ) liczący 56 partyzantów.Oprócz wymienionych oddziałów podczas całego rajdu do zgrupowania nieustan-nie napływali jeńcy radzieccy, zarówno z polskich oddziałów partyzanckich, jak teżukrywający się w chłopskich zagrodach.Zgłaszali się też do Werszyhory Polacy pra-gnący walczyć z Niemcami.Dlatego też pomimo strat stan liczebny zgrupowaniaciągle wzrastał.W tej sytuacji Werszyhora wystąpił drogą radiową do UkraińskiegoSztabu Partyzanckiego w Kijowie o wyrażenie zgody na przekształcenie zgrupowaniaw dywizję partyzancką (dotychczasowa nazwa: Zgrupowanie Partyzanckie OddziałówObwodu Sumskiego, też stała się nieaktualna, ponieważ wiele oddziałów pochodziło zinnych obwodów, zaś obwód sumski dawno już został wyzwolony)
[ Pobierz całość w formacie PDF ]